یکی از مهمترین و اساسی‌ترین برنامه‌های پیشگیری از بروز بیماری‌ها و حوادث ناشی از کار در هر کشوری که به عضویت سازمان بین المللی کار و بهداشت جهانی درآمده،انجام معاینات پزشکی نیروی کار است که با عنوان معاینات طب کار شناخته می‌شود. بر اساس ماده ۹۰ قانون تامین‌اجتماعی، افراد شاغل در کارگاه‌ها باید قابلیت و استعداد جسمانی متناسب با کارهای مرجوع را داشته باشند. به این منظور کارفرمایان موظف هستند پیش از به کار گرفتن نیروی انسانی، معاینات بدو استخدام را انجام دهند. در صورتی که پس از استخدام مشمولان قانون، معلوم شود که مزدبگیران در حین استخدام، قابلیت و استعداد کار مرجوع را نداشته‌اند و کارفرما در معاینه پزشکی آن‌ها تعلل کرده و در نتیجه بیمه‌شده دچار حادثه شده یا بیماری‌اش شدت یافته، سازمان تامین‌اجتماعی تعهدات قانونی را درباره بیمه‌شده اجرا کرده و هزینه‌های مربوط به آن را از کارفرما طبق ماده۵۰ قانون تامین‌اجتماعی مطالبه و وصول خواهد کرد.
از سوی دیگر با توجه به ماده ۹۲ قانون کار ، کارفرما موظف است سالانه پرسنل خود را جهت انجام معاینات ادواری به مراکز طب کار معرفی نموده تا در خصوص ادامه کار ایشان طبق نظر متخصص طب کار تصمیمات مقتضی گرفته شود.